Duaal leren

Bent u nog niet perfect op de hoogte van de nieuwe duale leervormen, dan proberen wij u hier kort uit te leggen wat duaal leren net inhoudt.

In 2015 schreven Hilde Crevits (minister van onderwijs) en Philippe Muyters (minister van werk, economie, innovatie en sport) de conceptnota "Duaal leren: een volwaardige kwalificerende leerweg". In deze conceptnota pleiten de ministers voor een geïntegreerd duaal stelsel van leren en werken dat als gelijkwaardig wordt beschouwd naast alle andere vormen van secundair onderwijs.

In het duale traject vormen algemene vorming, beroepsgerichte vorming en werkervaring één geheel. De goede integratie van deze leer- en werkcomponent zorgt ervoor dat duaal leren wordt gezien als de meest intensieve vorm van werkplekleren. Duaal leren heeft als streefdoel om zestig procent van de competenties te verwerven op de werkvloer. In tegenstelling tot gewone stages, die een minder intensieve vorm van werkplekleren zijn, wordt bij duaal leren de nadruk gelegd op het verwerven van competenties op de werkplek zelf, en niet op het louter toepassen van hetgeen men op school geleerd heeft.

Duaal leren is gericht op richtingen in het beroepssecundair onderwijs (BSO) en het technisch secundair onderwijs (TSO). Leerlingen vanaf vijftien jaar kunnen instappen in het duale traject. Duaal leren situeert zich hier dus in de tweede en derde graad van het secundair onderwijs en hierbij horen ook de zevende specialisatiejaren en de secundair-na-secundair opleidingen. Het duaal leren voorziet een werkplek voor elke arbeidsrijpe jongere. Het is noodzakelijk dat een jongere arbeidsrijp en arbeidsbereid is en ook over de nodige competenties beschikt, anders is een instap in het duaal leren niet mogelijk.

Duaal leren is bovendien een win-win situatie voor meerdere partijen. Zo is er een voordeel voor de school zelf, aangezien er een lagere ongekwalificeerde uitstroom is. Ook de leerlingen halen iets positief uit het duaal leren, aangezien hun curriculum vitae (cv) bijvoorbeeld sterker zal zijn door hun eerste werkervaring. Vervolgens haalt ook de bedrijfswereld voordeel uit duaal leren, aangezien zij potentiële toekomstige werknemers zelf kunnen opleiden. Ten slotte houdt ook de maatschappij iets positief over aan duaal leren, aangezien er minder jeugdwerkloosheid zal zijn en mogelijks een betere match is tussen de onderwijs- en arbeidsmarkt.Deze voordelen kunnen alleen maar tot stand komen door de goede samenwerking tussen de verschillende partijen. Verschillende departementen en actoren in het onderwijs- en werkveld nemen hierin hun verantwoordelijkheid op om zo tot een uitgebalanceerde werking te komen.

Het hoofddoel van duaal leren is het aanleren van een beroep, vandaar dat er ook geen loon wordt uitgekeerd, wel een vergoeding. Deze vergoeding is gebaseerd op de kinderbijslaggrens, die sinds 1 juni 2017 541,10 euro per maand bedraagt. Wanneer men in het eerste opleidingsjaar van duaal leren zit, ontvangt de leerling een vergoeding van 453,20 euro. Wanneer de leerling een eerste opleidingsjaar in het duale traject succesvol heeft afgerond of de tweede graad van het secundair onderwijs heeft afgerond, ontvangt die leerling een vergoeding van € 500,10. Wanneer een leerling een tweede opleidingsjaar binnen het duale traject, het eerste jaar van de derde graad secundair onderwijs of de kwalificatiefase van het BUSO heeft afgerond, ontvangt die leerling € 539,10.

Nu u een beter beeld heeft over het concept 'duaal leren', zullen wij u hier het project IdeaalDuaal uitleggen waar u aan zal (kunnen) deelnemen.

Project IdeaalDuaal

Doordat er binnen duaal leren zoveel aandacht gaat naar de werkplek, wordt de stem van de leerling vaak niet gehoord. Project IdeaalDuaal wil daarom de stem van de leerlingen op de voorgrond plaatsen, dit proberen ze via het proces van grassroots innovatie. Dit houdt in dat men gaat vertrekken vanuit de leerling zelf, van onder uit (bottum-up).

Zo is de ideeënwedstrijd IdeaalDuaal ontstaan. Hierin gaat men op zoek naar de beste en meest innovatieve ideeën om duaal leren vorm te geven, dit met behulp van een app. De ideeën die worden bedacht, moeten een voordeel opleveren voor alle betrokken partijen ("Met IdeaalDuaal winnen we allemaal") en ze moeten een digitale component bezitten (cf. apps). Doordat er zoveel betrokken partijen zijn, krijgt iedereen vanaf het secundair onderwijs de kans om deel te nemen aan dit project en hun ideeën in te zenden.

Om het insturen van ideeën te stimuleren, worden er in scholen brainstormsessies gegeven vanaf zes november 2017. Hierbij gaat men brainstormen over de huidige problemen van duaal leren en de mogelijke oplossingen. SYNTRA Vlaanderen hoopt dat leerlingen door deze sessies geïnspireerd worden om hun idee in te zenden. Tot en met 27 november 2017 kan iedereen zijn idee online indienen. Na een selectie per provincie, die in januari zal plaatsvinden, worden er teams gevormd die via professionele hulp hun idee verder kunnen uitwerken. Zo kunnen ze hun plaats binnen de Vlaamse selectie afdwingen en mee strijden voor de overwinning in de finale in mei. De projecten van de winnaars zullen dan verder worden uitgewerkt met de ondersteuning van partners. Wanneer je als team bent gewonnen, ontvang je een mooi prijzenpakket.

Heeft u nog geen idee wat er net bedoeld wordt met ideeën die een digitale component bevatten, dan geven wij u hier graag enkele voorbeeldjes:

- Het matchen van leerling & bedrijf via een app (cf. Tinder)
- Een app die een vlottere uitwisseling mogelijk maakt over het leertraject van de leerling
- Een app die leerlingen helpt het overzicht te behouden van hun kalender
- ...

Voor meer informatie over IdeaalDuaal surf naar: https://www.ideaalduaal.be/