Fase 1: problemen 

In deze eerste fase van de brainstormsessie zullen de deelnemers samen nadenken over mogelijke problemen en verbeterpunten in verband met de invulling van duaal leren. Dit is een cruciale fase omdat de deelnemers verder in de sessie moeten brainstormen over een mogelijke oplossing.

Duur: 15 minuten

Benodigdheden:

• Bord + krijt / whiteboard + whiteboard markers
  
• Magneten
  
• Foto's

Bijlagen:

Werkwijze:

U geeft als begeleider aan dat het in deze fase de bedoeling is om in groep na te denken over de mogelijke problemen rond duaal leren. Wat zijn aandachtspunten of zaken die verbeterd kunnen worden volgens de deelnemers?

Nadat de eventuele problemen in groep besproken zijn, schrijft u als begeleider deze problemen op het bord. Schrijf alle aan-elkaar-gerelateerde problemen onder elkaar/ langs elkaar/ bij elkaar. Verdeel dan het bord in kolommen, zodat de ideeën die gerelateerd zijn aan elkaar samen in een kolom zitten. Deze indeling van de problemen in kolommen is een voorbereiding op fase twee waarin naar oplossingen wordt gezocht. Deze oplossingen kunnen dan bij het bijhorende probleem/kolom geplaatst worden. Maak ook één lege kolom, zodat ideeën die niets met de problemen te maken hebben ook een kans maken om besproken te worden.

Indien u nog niet concreet begrijpt wat er bedoeld wordt met de kolommen, vindt u hieronder een voorbeeld. U kan dus zien dat er bovenaan elke kolom een probleem omschreven staat, waaronder in fase twee oplossingen zullen gehangen worden. Wanneer problemen aan elkaar gerelateerd zijn, kunt u deze samennemen in een kolom (zoals op de foto gedaan is met loon en premies).

Voor deelnemers die geen ervaring hebben met duaal leren of andere vormen van werkplekleren zal het misschien moeilijk zijn om zelf op enkele problemen en werkpunten te komen. In dat geval kan u als facilitator zelf aangeven wat mogelijke moeilijkheden zijn. Dit kan u doen door de afbeeldingen, die u onder 'bijlagen' vindt, te tonen. U kan als begeleider de deelnemers eerst zelf laten nadenken over wat voor problemen worden afgebeeld op de foto's. Als de deelnemers dan nog vastlopen, kan u de afbeeldingen zelf beginnen uitleggen om de leerlingen op weg te helpen. De afbeeldingen geven problemen rond de volgende onderwerpen weer:

MATCHING: foto van mecanicien in een broodjeszaak
Bij deze foto gaat het om problemen met het afstemmen van de leerling op de werkplek. Leerlingen die bijvoorbeeld voor mecanicien studeren, hebben er geen baat bij om mee te draaien in een broodjeszaak. Hieronder vallen ook de problemen in verband met de persoonlijkheid van de leerling. Het kan zijn dat een leerling wordt geplaatst in een werkplek waar hij of zij het niet eens is met de werkwijze, opvattingen en overtuigingen die er gelden.

EVALUATIE: foto van smileys met een vraagteken
Bij deze foto draait het om de onduidelijkheden in verband met de evaluatie van de leerling. Er heersen nog wat vragen over wie (de school, de mentor, de leerkracht, andere medewerkers van het bedrijf, klanten ...) de leerling zal evalueren en hoe de leerling zijn evaluatie moet opvatten. De leerling kan bijvoorbeeld een goede of slechte evaluatie krijgen, maar weet misschien zelf niet hoe hij aan dat resultaat is gekomen.

KWALITEIT WERKPLEK EN MENTOR: foto van een gefrustreerd meisje aan een balie
De foto moet de deelnemers doen nadenken over mogelijke problemen die ontstaan als de kwaliteit van de werkplek of de mentor niet overeenkomen met de verwachtingen van de leerling. Een meisje dat een opleiding voor receptioniste volgt en de hele week gewoon aan een balie moet zitten zonder iets te doen, kan het idee krijgen dat ze te weinig wordt uitgedaagd op de werkplek. Het omgekeerde kan echter ook, als de werkplek te veel van de leerling verwacht.

ARBEIDSRIJPHEID: foto van baby met laptop
De problemen die de deelnemers bij deze foto kunnen geven, hebben betrekking op het feit dat veel jongeren wel interesse hebben om een richting met duaal leren te volgen, maar dat ze er misschien niet allemaal klaar voor zijn. De deelnemers kunnen zich afvragen welke problemen er kunnen voorkomen als jongeren nog niet klaar zijn om op de werkvloer mee te draaien, terwijl hun studie dit wel van hen verwacht.

GELD: foto met weegschaal, muntstuk en "werk"
Er kunnen ook moeilijkheden voorkomen die te maken hebben met geld of vergoedingen. De deelnemers kunnen bij deze foto aangeven dat ze bijvoorbeeld problemen zien in verband met de terugbetaling van reiskosten of de vergoeding van extra uren. Onduidelijkheden over het loon behoren ook tot deze categorie.

Aandachtspunt:

• Laat de groep eerst zelf nadenken over mogelijke problemen en geef de voorbeelden die hier per onderwerp werden aangegeven pas wanneer de deelnemers geen inspiratie hebben.